Shaminda Jayarathne
2022 වර්ෂය අවසන් වී 2023 නව වසර උදා වූයේ ක්‍රීඩාවට ද නව තරග කාලසටහන් රැසක් එකතු කරමින්. එලෙස පවත්වන තරග අතරේ ලොව පුරා ජනප්‍රිය ක්‍රීඩාවක් ව තිබෙන ෆෝමියුලා වන් කැලැන්ඩරයද නිකුත් කිරීමට කටයුතු කර තිබෙනවා.
2022 වර්ෂයට වඩා තවත් අදියරක් වැඩි කරමින් 2024 තරගවාරය ආරම්භ කිරීමට සූදානමින් පැවතීම ද විශේෂත්වයක්.
කණ්ඩායම් 10 ක රියදුරන් 20 දෙනෙක් සුපුරුදු පරිදි ෆෝමියුලා වන් ලෝක ශූරතාව වෙනුවෙන් සටන් වදිනවා. තරගවාරය ආරම්භ වීමටත් ප්‍රථමයෙන් පිට පිට ම දෙවතාවක් ෆෝමියුලා වන් ලෝක ශූරතාව ජයග්‍රහණය කර සිටින නෙදර්ලන්තයේ මැක්ස් වර්ස්ටාපන්ට මෙවර ලෝක ශූරතාව දිනා ගැනීම වෙනුවෙන් වැඩි ඉඩක් පවතින බවට මත පළ වනවා. ඔහුට අමතර ව ෆෙරාරි ධාවක ශෝල් ලෙක්රෙක්, මර්සිඩීස් ධාවකයන් දෙපළ වන ලුවිස් හැමිල්ටන් සහ ජෝර්ජ් රසල් පිළිබඳවත් අවධානය යොමුව තිබෙනවා.
කණ්ඩායම් සහ ධාවකයෝ
පෙර සඳහන් කළ ආකාරයට ම කණ්ඩායම් 10 ක ධාවකයන් 20 දෙනෙක් ලෝක ශූරතාව වෙනුවෙන් සටන් වැදීමට සූදානම්. නැවත වතාවක් 2023 සිට මෝටර් රථ සඳහා එන්ජින් ලබා දීමට හොන්ඩා සමාගම එක් වී තිබෙනවා. රෙඩ්බුල් සහ ඇල්පා ටවුරි වෙනුවෙන් එන්ජින් ලබා දීමටයි හොන්ඩා සූදානමින් පසු වන්නේ.
2022 වර්ෂයේ දී විලියම්ස් කණ්ඩායම සමඟ සිටි නිකොලස් ලටීෆි වෙනුවට ලොගාන් සාර්ජන්ට්, මැක්ලරන් සමඟ සිටි ඩැනියෙල් රිකාඩෝ වෙනුවට ඔස්කාර් පියෙස්ට්‍රි, හාස් කණ්ඩායමේ සිටි මික් ෂූමාකර් වෙනුවට නිකෝ හල්කන්බර්ග්, ඇස්ටන් මාර්ටින් කණ්ඩායමේ සිට විශ්‍රාම ගිය සෙබස්තියන් වෙටල් වෙනුවට ෆර්නැන්ඩෝ ඇලොන්සෝ, ඇල්පා ටවුරි කණ්ඩායමේ සිටි පියර් ගැස්ලි වෙනුවට නික් ඩි ව්‍රීස් සහ ඇල්පීන් සමඟ සිටි ෆර්නැන්ඩෝ ඇලොන්සෝ වෙනුවට පියර් ගැස්ලි එකතු වී සිටිනවා. 2022ට වඩා 2023 දී වෙනස්කම් සිදු ව ඇත්තේ එපමණ යි.
2023 තරගවාරයේ ධාවනයේ යෙදෙන කණ්ඩායම් සහ ධාවකයෝ
| කණ්ඩායම | එන්ජින් වර්ගය | ධාවකයා | ධාවකයා ගේ රට | ධාවකයාගේ වයස (2023 ජනවාරි 01 ට) |
| ඇල්ෆා රෝමියෝ | ෆෙරාරි | ජෝ ග්‍යැන්‍යූ | චීනය | 23 |
| ඇල්ෆා රෝමියෝ | ෆෙරාරි | වල්ටෙරි බොටාස් | පින්ලන්තය | 33 |
| ඇල්පා ටවුරි | හොන්ඩා RBPT | නික් ඩි ව්‍රීස් | නෙදර්ලන්තය | 27 |
| ඇල්පා ටවුරි | හොන්ඩා RBPT | යුකි ට්සුනෝඩා | ජපානය | 22 |
| ඇල්පීන් | රෙනොල්ට් | පියර් ගැස්ලි | ප්‍රංශය | 26 |
| ඇල්පීන් | රෙනොල්ට් | එස්ටෙබාන් ඔකෝන් | ප්‍රංශය | 26 |
| ඇස්ටන් මාර්ටින් | මර්සිඩීස් | ෆර්නැන්ඩෝ ඇලොන්සෝ | ස්පාඤ්ඤය | 41 |
| ඇස්ටන් මාර්ටින් | මර්සිඩීස් | ලාන්ස් ස්ට්‍රෝල් | කැනඩාව | 24 |
| ෆෙරාරි | ෆෙරාරි | ශෝල් ලෙක්රෙක් | මොනාකෝ | 25 |
| ෆෙරාරි | ෆෙරාරි | කාලෝස් සයින්ස් | ස්පාඤ්ඤය | 28 |
| හාස් | ෆෙරාරි | කෙවින් මැග්නසන් | ඩෙන්මාර්කය | 30 |
| හාස් | ෆෙරාරි | නිකෝ හල්කන්බර්ග් | ජර්මනිය | 35 |
| මැක්ලරන් | මර්සිඩීස් | ලැන්ඩෝ නොරිස් | බ්‍රිතාන්‍ය | 23 |
| මැක්ලරන් | මර්සිඩීස් | ඔස්කාර් පියෙස්ට්‍රි | ඕස්ට්‍රේලියාව | 21 |
| මර්සිඩීස් | මර්සිඩීස් | ලුවිස් හැමිල්ටන් | බ්‍රිතාන්‍ය | 37 |
| මර්සිඩීස් | මර්සිඩීස් | ජෝර්ජ් රසල් | බ්‍රිතාන්‍ය | 24 |
| රෙඩ්බුල් | හොන්ඩා RBPT | මැක්ස් වර්ස්ටාපන් | නෙදර්ලන්තය | 25 |
| රෙඩ්බුල් | හොන්ඩා RBPT | සර්ජියෝ පෙරෙස් | මෙක්සිකෝව | 32 |
| විලියම්ස් | මර්සිඩීස් | ලොගාන් සාර්ජන්ට් | අමරිකාව | 21 |
| විලියම්ස් | මර්සිඩීස් | ඇලෙක්ස් ඇල්බොන් | තායිලන්තය | 26 |
මෙම කරුණුවලට අමතර ව 2023 ෆෝමියුලා වන් ලෝක ශුරතාව සඳහා ද පිරෙලි ටයර් පමණක් භාවිත කිරීමට තීරණය කොට තිබෙනවා. පෙර පරිදිම සොෆ්ට්, මීඩියම් සහ හාඩ් යන සාමාන්‍ය ටයර් වර්ග තුනත් වැසි හෝ ධාවන පථය ලිස්සනසුලු අවස්ථාවල දී ඉන්ටර් මීඩියඩ් සහ වෙට් යන ටයර් වර්ග ද්විත්වයත් භාවිත කිරීමටත් නියමිත යි.
තවත් වෙනස්කම් කිහිපයක්
2022 තරග වාරයට වඩා මෙවර තරග වාරයේදී මෝටර් රථය සහ පොළොව අතර පවතින පරතරය මිලිමීටර් 15 ක පමණ උසකින් වැඩි කිරීමට තීරණය කොට තිබෙනවා. ජෝ ග්‍යැන්‍යූ පසුගිය බ්‍රිතාන්‍ය අදියරේ දී මුහුණ දුන් දරුණු අනතුරේ දී ඔහුගේ මෝටර් රථය ඉහළට විසි වුණා. මේ හේතුවෙන් තවදුරටත් එවැනි අනතුරක දී රියදුරන් ගේ ආරක්ෂාව වෙනුවෙන් මෝටර් රථය නවීකරණය කිරීමට ද සැලසුම් සකස් කෙරෙනවා.
2023 සිට ධාවන තරග වඩාත් තිරසාර කිරීමේ අරමුණින් එක් තරග අදියරක් සඳහා ලබා දෙන ටයර් කට්ටල ප්‍රමාණය 13 සිට 11 දක්වා අඩු කිරීමට ද FIA තීරණය කළා. පිරෙලි සමාගම පෙර වසරවල නිෂ්පාදනය කළ C1 සහ C2 සංයෝග අතරට තවත් සංයෝගයක් එකතු කරමින් නව ටයර් නිෂ්පාදනය කිරීමට බලාපොරොත්තු වීම ද විශේෂත්වයක්. මේ හේතුවෙන් නව ටයර්වල ග්‍රහණයේ වෙනස් වීමක් ද අපේක්ෂා කෙරෙනවා.
වඩා හොඳ දැකීමක් ලබා ගැනීමට මෝටර් රථයේ පැති කණ්ණාඩි ද්විත්වය තවත් පුළුල් කොට සැකසීමට අවසරය ලබා දී තිබෙනවා. මීට අමතර ව 2022 දී පැවති ස්ප්‍රින්ට් ආකෘති තරග 3, 2023 දී 6ක් දක්වා වැඩි කිරීමට FIA තීරණය කළා. අසර්බයිජානය, ඔස්ට්‍රියාව, බෙල්ජියම, කටාර්, අමරිකා එක්සත් ජනපදය සහ බ්‍රසීලයේ පවතින අදියරවලදී මෙම ස්ප්‍රින්ට් තරග පැවැත්වීමට සූදානම්.
FIA නීති සංග්‍රහයේ (ISC)[c] “දේශපාලන, ආගමික සහ පුද්ගලික ප්‍රකාශ” යන නීතිය නැවත යාවත්කාලීන කිරීමට කටයුතු යොදා තිබුණා. එහිදී 12.2.1 වගන්තියෙන් එලෙස රියදුරෙක් දේශපාලන, ආගමික හෝ පුද්ගලික මතයක් සම්බන්ධයෙන් විරෝධතාවක් හෝ යම් පණිවිඩයක් ලබා දීමට ප්‍රථමයෙන් අනිවාර්යයෙන් ම FIA වෙතින් අවසරය ලබා ගත යුතු වනවා. අවසරයෙන් තොර ව පවත්වන ඕනෑම විරෝධතාවක් FIA නීති කඩ කිරීමක් වන බවට ද නව නීති අනුව සඳහන්.
මෙයට අමතර ව අවසන් වශයෙන් කොවිඩ් 19 වෛරසය නිසා පැනවූ නීති බොහෝ ප්‍රමාණයක් ලිහිල් කිරීමට කටයුතු යොදා තිබෙනවා. පසුගිය තරගවාරයේ දී මුඛ ආවරණ පැළඳීම අනිවාර්ය නොවූ අතර මෙවර තරග වාරයේ දී එන්නත ලබා ගැනීමේ අනිවාර්යය නීතිය වෙනස් කිරීමට FIA කටයුතු කළා.
(*FIA යනු Federation Internationale de l’Automobile ය. එහි FIA F1 මගින් ෆෝමියුලා වන් නීති සංශෝධනය කරනු ලබයි)
අදියර පැවැත්වෙන ආකාරය
2023 නව ෆෝමියුලා වන් ලෝක ශූරතාව මාර්තු 05 වන දා, බහරේනයේ දී ආරම්භ වීමට සියලු කටයුතු සූදානම්. අදියර 23 කින් යුක්ත මෙවර ලෝක ශූරතාව 2023 නොවැම්බර් මස 26 වනදා, අබුඩාබි අදියරෙන් අවසන් වීමට සැලසුම් සකස් කොට තිබෙනවා.
ඉතිහාසයේ පළමු වතාවට අමෙරිකා එක්සත් ජනපදයේ ලාස් වේගාස් හී ෆෝමියුලා වන් ලෝක ශූරතා අදියරක් පැවැත්වීමට නියමිත යි. මයාමි, ටෙක්සාස් සහ ලාස් වේගාස් වශයෙන් මෙවර අමෙරිකා එක්සත් ජනපදය තුළ පැවැත්වෙන තරග සංඛ්‍යාව 3 ක්. ලාස් වේගාස් අදියර නගරය තුළ සාමාන්‍ය මහාමාර්ගය භාවිත කරමින් පැවැත්වීම ද විශේෂත්වයක්.
එම ලාස් වේගාස් අදියරට අමතර ව අසර්බයිජානයේ බාකු, මොනාකෝ සහ සිංගප්පූරු අදියර ද මහා මාර්ගය තුළ සැකසූ ධාවන පථයක ක්‍රියාත්මක වනවා. මෙම ධාවන තරග 23 අවසන් වන විට ප්‍රසාද ලකුණු සටහනේ ඉදිරියෙන් ම පසුවන ධාවකයාට ෆෝමියුලා වන් ලෝක ශූරතාව හිමි වීමට නියමිත යි.
අදියරක් ජයග්‍රහණය කළ විට ප්‍රසාද ලකුණු 25ක්, දෙවන ස්ථානයට 20ක්, තෙවන ස්ථානයට 15ක්, සිව්වන ස්ථානයට 12ක්, පස්වන ස්ථානයට 10ක්, හයවන ස්ථානයට 8ක්, හත්වන ස්ථානයට 6ක්, අටවන ස්ථානයට 4ක්, නමවන ස්ථානයට 2ක් සහ දසවන ස්ථානයට 1ක් වශයෙන් ප්‍රසාද ලකුණු හිමි වනවා.
අදියර 23 පැවැත්වෙන ආකාරය
| අංකය | දිනය | රට | පැවැත්වෙන ධාවන පථය |
| 01 | 2023 මාර්තු 5 | බහරේන අදියර | බහරේන් ජාත්‍යන්තර ධාවන පථය |
| 02 | 2023 මාර්තු 19 | සෞදි අරාබි අදියර | ජෙදා ධාවන පථය |
| 03 | 2023 අප්‍රේල් 02 | ඕස්ට්‍රේලියා අදියර | ඇල්බර්ට් පාක් ධාවන පථය මෙල්බර්න් |
| 04 | 2023 අප්‍රේල් 30 | අසර්බයිජාන් අදියර | බාකු නගර ධාවන පථය |
| 05 | 2023 මැයි 07 | අමරිකා එක්සත් ජනපද අදියර | මයාමි ජාත්‍යන්තර ධාවන පථය ෆ්ලොරිඩා |
| 06 | 2023 මැයි 21 | ඉතාලි අදියර | ඉමෝලා ධාවන පථය |
| 07 | 2023 මැයි 28 | මොනාකෝ අදියර | මොනාකෝ නගර ධාවන පථය |
| 08 | 2023 ජුනි 4 | ස්පාඤ්ඤ අදියර | බාසිලෝනා ධාවන පථය කැටලෝනියාව |
| 09 | 2023 ජුනි 18 | කැනඩා අදියර | ජිල්ස් විලනුයේ ධාවන පථය මොන්ට්‍රියෙල් |
| 10 | 2023 ජූලි 02 | ඔස්ට්‍රියා අදියර | රෙඩ් බුල් රින්ග් ධාවන පථය |
| 11 | 2023 ජූලි 9 | බ්‍රිතාන්‍ය අදියර | සිල්වර්ස්ටෝන් ධාවන පථය |
| 12 | 2023 ජූලි 23 | හංගේරියා අදියර | හංගරෝරින් ධාවන පථය |
| 13 | 2023 ජූලි 30 | බෙල්ජියම් අදියර | ස්පා-ෆ්‍රැන්කොචෑම්ප්ස් ධාවන පථය |
| 14 | 2023 අගෝස්තු 27 | නෙදර්ලන්ත අදියර | සැන්ඩ්වෲට් ධාවන පථය |
| 15 | 2023 සැප්තැම්බර් 03 | ඉතාලි අදියර | මොන්සා ධාවන පථය |
| 16 | 2023 සැප්තැම්බර් 17 | සිංගප්පූරු අදියර | මරීනා බේ මාර්ග ධාවන පථය |
| 17 | 2023 සැප්තැම්බර් 24 | ජපාන අදියර | සුසුකා ජාත්‍යන්තර ධාවන පථය |
| 18 | 2023 ඔක්තෝබර් 08 | කටාර් අදියර | ලුසයිල් ජාත්‍යන්තර ධාවන පථය |
| 19 | 2023 ඔක්තෝබර් 22 | අමරිකා අදියර | අමරිකා ධාවන පථය ටෙක්සාස් |
| 20 | 2023 ඔක්තෝබර් 29 | මෙක්සිකෝ අදියර | ඔටෝඩෝර්මෝ හර්මානොස් රොද්රිගෙස් ධාවන පථය |
| 21 | 2023 නොවැම්බර් 05 | බ්‍රසීල අදියර | සාඕ පාලෝ ධාවන පථය |
| 22 | 2023 නොවැම්බර් 18 | අමරිකා අදියර | ලාස් වේගාස් මාර්ග ධාවන පථය |
| 23 | 2023 නොවැම්බර් 26 | එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍ය අදියර | යාස් මරීනා ධාවන පථය අබුඩාබි |
*ඉහත නම් සඳහන් කිරීමේදී එම රටේ භාෂාවට අනුව කෙරෙන උච්චාරණය සැලකූ බව කරුණාවෙන් සලකන්න
